Điểm đến của chúng tôi là chợ phiên San Thàng thuộc xã San Thàng (TP Lai Châu, tỉnh Lai Châu). Theo người dân địa phương, San Thàng có nghĩa là 3 cái ao lớn. Ngày khai hoang lập bản, người Giáy phát hiện một vùng đất có 3 cái ao lớn phù hợp cho việc chăn nuôi, trồng trọt và cái tên San Thàng bắt nguồn từ đó.
Chợ phiên San Thàng họp vào sáng thứ 5 và chủ nhật hằng tuần. Chợ rực rỡ sắc màu hoa văn lung linh trên khăn, túi, áo, váy con gái người Dao, người Lự; dập dờn cánh bướm khuy áo bạc thiếu nữ Thái trắng; chúm chím nụ cười cô gái người Mông. Bà con dân tộc tới chợ không chỉ để mua bán, trao đổi hàng hóa mà còn để hẹn hò, say men rượu của núi rừng Tây Bắc.
Sáng tinh mơ, Vàng A Thinh cùng vợ là Giàng Thị Mị (người dân tộc Mông, trú tại xã Tả Lèng, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) đến chợ phiên San Thàng với mặt hàng gà đen. Nhìn A Thinh bế gà trên tay, hào hứng mời chào khách mới thấy anh chăm chút đàn gà kỹ đến thế nào. Vàng A Thinh tự hào nói: “Gà đen là đặc sản của người Mông chúng tôi. Gà nhà tôi nuôi chỉ ăn hạt ngô, con giun trên đồi nên thịt chắc và ngon lắm”.
Chợ phiên San Thàng đâu chỉ dành cho người Lai Châu. Vượt quãng đường hơn 200 cây số từ xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La, chị Lèo Thị Chung, 27 tuổi, người dân tộc Thái mang đến chợ phiên San Thàng những bó đũa tre được vót bằng tay. Chị Lèo Thị Chung giới thiệu: “Điều đặc biệt của đũa này là không trơn, không trượt, không mốc, vót bằng cây tre của người Thái”.
Để thuận tiện cho người dân buôn bán và du khách tới tham quan, UBND TP Lai Châu đầu tư xây dựng chợ San Thàng với khuôn viên chợ khang trang, rộng rãi, sạch đẹp; chia khu bán hàng hợp lý, nhiều khu có mái che, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm và thuận tiện cho việc mua bán của người dân. Từ đó, các hộ gia đình có điều kiện kinh doanh tốt hơn, cùng với bãi gửi xe rộng rãi, hợp lý đã khắc phục được tình trạng tắc đường trước đây.
Thời gian qua, chợ San Thàng được các cấp chính quyền địa phương và nhân dân chung tay xây dựng trở thành điểm du lịch hấp dẫn. Minh chứng là ngành du lịch Lai Châu đã mở nhiều lớp hướng dẫn, bồi dưỡng kiến thức du lịch cho người dân buôn bán ở chợ San Thàng, để chính họ trở thành những thuyết minh viên du lịch thân thiện, quảng bá hình ảnh về vùng đất, con người Lai Châu đến với du khách. Bà Đặng Thị Loan, Trưởng phòng Quản lý du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lai Châu cho biết: “Theo đề án phát triển du lịch, đến năm 2030, chợ phiên San Thàng được phát triển thành trung tâm giao lưu văn hóa, trao đổi sản phẩm du lịch, sản phẩm nông nghiệp vùng Tây Bắc”.
