Di tích Núi Đá Ô

Khu chính danh thắng là một khối đán lớn có hình dáng như một chiếc ô, đây là loại đá phong hoá từ đá bazan, phần phía Bắc khối đá dựa vào 2 cây Chò cổ thủ. Khối đá  màu đen, hình chiếc ô có chiều cao 3,7m được chi là ba phần.

Phần chóp ô (phần trên cùng) có chiều cao từ 70 – 80cm, đường kính 5,2m có thể che mưa, che nắng cho nhiều người. Tảng đá có màu xanh rêu với vô số đường và và hoa văn rất độc đáo.

 Phần thân ( phân ở giữa ): Có đường kính 2,5m gồm những phiến đá màu nâu đen xếp chồng lên nhau tạo nên những hình thù kỳ lạ.

Phần chân ( phần dưới đất) có chiều cao khoảng 55cm đường kính 5,4m và được bao bọc bởi rễ của hai cây chò cổ thủ. Phần phía Nam có một phiến đá bằng phẳng hình chữ nhật có kích thước 40-55cm². Phiến đá này là nơi phản ảnh đời sống văn hoá tâm linh của bà con dân bản, nơi mà người dân thường thắp hương cầu nguyện đặt các lệ vật dân cúng.

Di tích Núi đá Ô được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh vào ngày 25 tháng 10 năm 2007 theo quýêt định số 2058/QĐ- UBND  của UBND tỉnh Lai Châu.

Di tích danh thắng núi Đá Ô được gắn với sự tích của người Dao Khâu  ông Tiên xuống hạ giới du ngoạn để quên cái ô, qua thời gian cái ô hoá thành đá.

Sự tích kể rằng: Ngày xa xưa có một ông Tiên xuống trần gian du ngoạn. Từ trên trời ông bay xuống đỉnh núi Sang Ta Ngai là đỉnh núi cao nhất ở vùng cao nguyên Sìn Hồ. Đứng trên đỉnh núi ông nhìn được rất xa, quan xát hết lượt, ông thấy ở phía Nam có một bãi bằng. Ông quyết định tới đó để tham quan nhưng chưa biết đi đường nào vì bốn phía đều là núi non trùng điệp, vách đá cheo leo. Suy nghĩ một lúc rồi ông quyết định mở lối đi. Với sức mạnh phi thường ông bẻ vách đá trước mặt làm đôi tạo ra khoảng trống để đi qua đó là cánh cổng vào bản Sang Ta Ngai bây giờ  (tiếng giao gọi là Phìn Me Bánh).

Ra khỏi vách đá ông Tiên tiếp tục đi về phía Tây Nam qua núi Ngọc (Chu Pu Chong) rồi qua khe sâu (Tầm Đố) về tới bãi bằng đó chính là bản Tả Phìn, dân bản được biết có ông tiên (Phin Cha Miền) đến thăm thì rất mừng liền tổ chức mở tiệc và liên hoan múa hát để chào đón ông Tiên. Cuộc vui kéo dài 7 ngày 7 đêm . Lần đầu tiên xuống trần gian được thưởng thức các món ngon vật là và xem các chương trình ca múa ông say xưa theo dõi. Đến ngày thứ 7, ông Tiên sực nhớ ra là mình đã đến ngày phải trở về tiên giới. Ông vội vàng chào bà con rồi bay lên trời. Nơi ông Tiên dậm lấy đà để bay lên đất lún suống tạo thành hố sâu, sau này thành cái ao gọi là (Gàng Manh).

Do vội vã nên ông Tiên đã bỏ quên nhiều thứ. Trước khi vào Tả Phìn nghỉ chân trên đỉnh núi ngọc, ông để rơi viên ngọc, sau này người Pháp đóng ở Sìn Hồ phát hiện được đã lấy mất. Khi rời bản Tả Phìn ông Tiên còn bỏ quên cái ô đang cắm ở giữ bản để che mưa, nắng lúc xem hội, lâu ngày cái ô hoá đá.  Từ đó người dân Tả Phìn coi Ô đá là nơi linh thiêng và trở thành nơi thờ cúng. Người Dao Khâu và người Mông đen ở xã Tả Phìn và các xã lân cận hàng năm có tục lệ đến núi Đá Ô thắp hương và cầu mong cho gia đình con cái được mạnh khoẻ, người ốm sớm bình phục. Theo các vị cao niên trong bản tục lệ này đã có từ rất lâu, lưu truyền từ đời này qua đời khác.

                                                                                                    Thanh Huyền